از نظر لغوی طلاق به معنای رهایی است، هر ازدواجی ممکن است به ناسازگاری ختم شود و روزی به جدایی بیانجامد ، که به این خاطر نهاد طلاق پیش بینی شده است تا زن و مرد بتوانند به صورت شرعی به ازدواج خود پایان دهند که مانند دیگر اعمال حقوقی ، آثاری دارد.
طلاق در فقه یکی از حقوق مرد محسوب می شود اما طبق قوانین فعلی زن هم می تواند از دادگاه تقاضای حکم طلاق کند و یا می توانند باهم برای طلاق توافق کنند زن و شوهر باید برای تحقق طلاق از هر نوعی تشریفاتی را طی کنند و تصمیم این که آن ها می توانند از هم جدا شوند یا نه با دادگاه است.
طلاق به اقسامی تقسیم می شود که هر کدام از آن ها شرایط خاص خود را دارند هرچند مطابق قانون طلاق، حق مرد می باشد، اما در شرایطی، زن هم می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند و یا هردوی زوجین می توانند با توافق به زندگی مشترکشان خاتمه دهند. لذا اقسام طلاق، بر اساس درخواست کننده طلاق به شرح زیر است:
1. طلاق از طرف مرد
برای درخواست این طلاق ، باید تشریفاتی طی شود ، هرچند طلاق در گذشته به عنوان یکی از حقوق مرد محسوب می شد اما امروزه رعایت این تشریفات الزامی است که در ماده 1133 قانون مدنی نیز بر این نکته تاکید شده است : ” مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید. “
مرد برای این که همسرش را طلاق بدهد باید به دادگاه درخواست گواهی عدم امکان سازش بدهد و پس از آن درصورتی که به دادگاه ثابت کند که امکان ادامه زندگی مشترک برای او وجود ندارد ، این گواهی به او اعطا میشود در این فاصله او باید در جلسات داوری شرکت کرده و همه حق و حقوق زن من جمله مهریه ، نفقه نحله و از این قبیل را به او بپردازد.
2. طلاق از طرف زن:
به دو طریق ممکن است ، یکی این که وکالت در طلاق ، یا در اصطلاح عرفی ، حق طلاق داشته باشد و دیگری این که به استناد داشتن شرایط عسر و حرج یا شرایط دیگر ، از دادگاه حکم طلاق بگیرد که در زیر هر کدام از این شرایط توضیح داده شده است. علاوه بر این طلاق از طرف زن ناشزه نیز از می تواند از زیر مجموعه های هر یک از این دو نوع طلاق، محسوب گردد.
طلاق با داشتن حق طلاق: مرد می تواند به همسر خود وکالت بدهد که از او طلاق بگیرد ، هر چند داشتن این وکالت به این معنی نیست که زن هر زمان که بخواهد می تواند از شوهرش طلاق بگیرد ، بلکه باید همچنان تشریفات طلاق را طی کند.
طلاق با داشتن عسر و حرج یا شرایط دیگر: در قانون پیش بینی شده است که زن می تواند در شرایطی از دادگاه بخواهد تا حکم طلاق او را صادر کند . این شرایط عبات است از این که مرد نفقه اش را نپردازد ، شوهر بیش از چهار سال غایب باشد و این که موارد عسر و حرج وجود داشته باشد : ” به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.”
3. طلاق توافقی:
در این نوع طلاق طرفین باهم توافق می کنند که از هم جدا شوند و به زندگی مشترک خود خاتمه بدهند ؛ با این حال طرفین باید تشریفاتی را طی کنند و پس از آن می بایست از دادگاه، تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش کنند.
